🧩 Wyjazd Z Dzieckiem Za Granicę

Lipiec i sierpień to okres wzmożonej liczby wyjazdów, w tym również tych zagranicznych. Co roku coraz więcej Polaków decyduje się na spędzenie urlopu w zagranicznych kurortach, inni natomiast wysyłają na zagraniczne wczasy swoje pociechy. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, jak ważne jest w takim przypadku dopełnienie wszystkich formalności, aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji podczas wypoczynku. Jedną z najważniejszych kwestii, o którą należy zadbać jest zgoda na wyjazd dziecka za granicę. W jakich okolicznościach konieczne jest jej posiadanie? W jakiej formie powinna zostać sporządzona? Sprawdzamy! Najważniejsze w poniższym artykule: Zgoda na wyjazd dziecka za granicę jest niezbędna, jeśli małoletni udaje się w podróż tylko z jednym z rodziców/opiekunów prawnych lub będzie pod opieką innej osoby (np. innego członka rodziny). Zgoda powinna zostać sporządzona najlepiej w formie aktu notarialnego, w obecności notariusza. Należy przygotować zgodę w języku polskim, a następnie poprosić o przetłumaczenie jej przez tłumacza przysięgłego - najlepiej na język kraju, do którego dziecko się udaje. Zgoda na wyjazd dziecka za granicę – kiedy jest potrzebna? Jeśli planujemy zagraniczny wyjazd z dzieckiem lub chcemy, aby spędziło ono wczasy poza granicami Polski pod opieką innej osoby, należy bezwględnie zadbać o kilka kwestii prawnych. Dzięki odpowiedniej organizacji i dopełnieniu wszystkich formalności z pewnością unikniemy nieprzyjemnych sytuacji i otrzymujemy większą gwarancję spokojnego urlopu. Jednym z takich zagadnień, których koniecznie trzeba dopilnować, jest zgoda na wyjazd dziecka za granicę. Sporządzenie takiego dokumentu dotyczy kilku przypadków. Pisemną zgodę na zagraniczną podróż powinni przygotować i podpisać rodzice lub opiekunowie prawni, jeśli dziecko jest niepełnoletnie i wyjeżdża pod opieką innej osoby (np. babci, cioci, starszego rodzeństwa itd.). Osoba opiekująca się dzieckiem za granicą powinna mieć wspomniany dokument cały czas przy sobie i w razie kontroli pokazać go policjantom i/lub innym urzędnikom. Warto o tym pamiętać, ponieważ służby pełniące obowiązki na lotniskach, dworcach czy w turystycznych miastach potrafią być bardzo wyczulone na podróżujące dzieci oraz ich opiekunów i jeśli coś wzbudzi ich uwagę, mogą prosić o okazanie dokumentów. Wzmożona czujność w takich sytuacjach wynika z powtarzających się przypadków uprowadzeń małoletnich, również przez członków rodziny. Brak wspomnianej zgody może skutkować poważnymi konsekwencjami, w tym nawet odpowiedzialnością karną. Zobacz: Karta EKUZ dla dziecka: Jak i gdzie ją wyrobić? Wyjazd dziecka za granicę z jednym rodzicem Zgoda jest niezbędna również wtedy, gdy tylko jeden z rodziców/opiekunów planuje wyjazd z dzieckiem poza granicę kraju – dotyczy to najczęściej par po rozwodzie/rozstaniu, w trakcie sprawy rozwodowej lub w separacji. Należy pamiętać, że zgodnie z prawem małoletnie dziecko nie może opuścić Polski z jednym z rodziców/opiekunów bez wiedzy i zgody drugiego, o ile obydwoje mają prawo do współdecydowanie o dziecku. Nieuzyskanie takiej zgody i brak odpowiedniego dokumentu może zostać potraktowany jako uprowadzenie małoletniego. Drugi rodzic/opiekun może również zażądać natychmiastowego powrotu do kraju. Każdorazowy wyjazd dziecka za granicę wymaga więc pozwolenia obojga rodziców/opiekunów, którzy posiadają pełnię władzy rodzicielskiej. Inaczej sytuacja wygląda oczywiście, gdy jedno z rodziców zostało tej władzy pozbawione lub została ona w tym zakresie zawieszona czy ograniczona. Wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu W większości przypadków nie ma problemu ze sporządzeniem wspomnianej zgody. Wystarczy rozmowa z drugim rodzicem/opiekunem, ustalenie warunków, a następnie złożenie podpisów – najlepiej w obecności notariusza. Jeśli jednak rodzice nie mogą się w tej kwestii porozumieć, konieczne będzie złożenie odpowiedniego wniosku do sądu opiekuńczego w celu uzyskania prawnego zezwolenia. Zobacz: Jak płacić bonem turystycznym? Aktywacja krok po kroku Pozwolenie na wyjazd dziecka za granicę Upoważnienie na wyjazd dziecka za granicę powinno spełniać wszystkie wymogi profesjonalnego dokumentu. Lepiej więc nie ryzykować i nie sporządzać go na zwykłej kartce papieru, ograniczając się do złożenia swoich podpisów. Niestety taka forma może zostać łatwo podważona i uznana za niewiarygodną – taki dokument mógłby przygotować każdy, jest więc łatwy do sfałszowania. Jeśli kontrolujące opiekunów służby odrzucą zgodę, może wyniknąć z tego bardzo nieprzyjemna sytuacji – a w najlepszy wypadku czeka nas kilkugodzinny pobyt np. na komisariacie czy w siedzibie straży granicznej w celu wyjaśnienia statusu dziecka. W związku z powyższym najlepiej sporządzić taki dokument w obecności notariusza i tam również złożyć oficjalne podpisy. Urzędnik wyda oficjalne poświadczenie, które potwierdzi, że zgoda jest prawdziwa i wydana według przepisów prawa. Można także wybrać się do notariusza z gotowym wzorem i w jego obecności złożyć jedynie podpisy, po wcześniejszym upewnieniu się, że dokument zawiera wszystkie niezbędne informacje. Warto także postarać się o przetłumaczenie dokumentu na język kraju, do którego dziecko będzie podróżować. Należy pamiętać, że aby przekład miał znaczenie prawne, powinien zostać dokonany przez tłumacza przysięgłego. Pozwolenie na wyjazd dziecka za granicę powinno zawierać: datę i miejsce sporządzenia dokumentu,oficjalne i jednoznaczne wyrażenie zgody na wyjazd,dane dziecka (imię i nazwisko, PESEL, numer i seria dowodu osobistego/ paszportu, adres zamieszkania),dane rodziców (imię i nazwisko, PESEL oraz numer i seria dowodu osobistego/paszportu rodzica/opiekuna prawnego, adres zamieszkania), dane opiekuna na wyjazd (imię i nazwisko, PESEL, numer i seria dowodu osobistego/paszportu),czytelne podpisy rodziców dziecka. Zgoda rodziców na wyjazd dziecka za granicę jest niezbędna także w czasie podróży w obrębie Unii Europejskiej oraz strefy Schengen. Jeśli planujemy wyjazd dla więcej niż jednego dziecka, najlepiej jeśli każde z nich będzie posiadało osobny dokument. Sprawdź: Co zrobić żeby czerwona opalenizna zbrązowiała? Ciekawe sposoby na opalanie na brązowo Zgoda na wyjazd dziecka za granicę – wzór Wzór zgody na wyjazd dziecka poza granicę Polski można pobrać pod tym linkiem. Przypominamy jednak, że najlepiej mieć taki dokument sporządzony i podpisany w obecności notariusza. Można udać się do niego z gotowym wzorem, upewnić się, że zawiera wszystko, co niezbędna, a następnie poprosić o oficjalne poświadczenie notarialne. Sprawdź: Paszport dla dziecka 2022 [cena, wnioski, dokumenty] Rodzice pytają, jak wyjechać z dzieckiem za granicę Tłumaczenie zgody na wyjazd dziecka za granicę – jest potrzebne?Zgoda na wyjazd dziecka za granicę powinna być przetłumaczona na język kraju, do którego dziecko podróżuje. Tłumaczenia powinien dokonać tłumacz przysięgły.

Dopiero takie wieloaspektowe zbadanie sytuacji w nowym centrum życiowym rodzica zamierzającego wyjechać z dzieckiem za granicę; pozytywna weryfikacja standardu nowego miejsca zamieszkania; szans ekonomicznych w nowym miejscu zamieszkania (np. przyjęcie oferty pracy); rozwinięta sieć pozytywnych relacji powoduje wyrażenie zgody przez Sąd.

Czy na wyjazd dziecka za granicę potrzeba jest zgoda drugiego rodzica? Co z wyrobieniem paszportu lub dowodu osobistego dla dziecka? W wakacje chciałabym wyjechać na dwa tygodnie ze swoim dzieckiem za granicę na wczasy do jednego z krajów Europy. Czy potrzebuję zgody ojca dziecka na wyjazd? Co z niezbędnymi dokumentami (dowód lub paszport)? (Anna) Zgoda rodzica na zagraniczny wyjazd dziecka Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 93 § 1 wskazuje, iż władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Z władzą rodzicielską jednego rodzica mamy do czynienia w sytuacji, gdy jedno z rodziców nie żyje albo nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, a także wtedy gdy drugi rodzic władzy rodzicielskiej został pozbawiony lub uległa ona zawieszeniu. Przykładowo zatem, jeżeli ojciec został pozbawiony władzy rodzicielskiej, to matka może samodzielnie zdecydować o wyjeździe dziecka za granicę. W wyroku orzekającym rozwód sąd, biorąc pod uwagę dobro dziecka, może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Jeżeli według wyroku rozwodowego, władza rodzicielska drugiego z rodziców została ograniczona w ten sposób, iż nie ma on prawa decydować o wakacyjnym wyjeździe dziecka za granicę, to zgoda nie będzie potrzebna. W przeciwnym wypadku jest ona konieczna. O istotnych sprawach dziecka rodzice powinni bowiem rozstrzygać wspólnie (art. 97 § 2). Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie wymienia sytuacji, które możemy zaliczyć do istotnych spraw dziecka. Warto sięgnąć tu do orzecznictwa. W postanowieniu z dnia 6 marca 1985 r. (sygn.. III CRN 19/85) Sąd Najwyższy uznał, iż „wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego”. W braku zgody rodzica decyzja sądu W braku porozumienia między rodzicami w kwestiach istotnych spraw dziecka rozstrzyga sąd opiekuńczy. Wniosek o rozstrzygnięcie sądu o istotnych sprawach dziecka należy złożyć do sądu opiekuńczego. Wyrobienie paszportu i dowodu osobistego dla dziecka Planując podróż z dzieckiem za granicę, należy wcześniej postarać się o odpowiednie dokumenty. Dowód osobisty wystarczy, jeżeli wyjeżdżamy do jednego z krajów Unii Europejskiej. W pozostałych krajach potrzebny będzie paszport. Wyrobienie tych dokumentów wiąże się z różnymi opłatami. Wysokość opłaty za paszport dla dziecka uzależniona jest od jego wieku, dowód zaś wyrabia się bezpłatnie. Złożenie wniosku o paszport przez jednego rodzica wymaga zgody drugiego. Stanowi o tym art. 13 ust. 1 pkt 1) ustawy o dokumentach paszportowych: „wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów wraz z pisemną zgodą drugiego z rodziców lub ustanowionego przez sąd opiekuna, poświadczoną za zgodność podpisu przez organ paszportowy lub notariusza”. Jeżeli drugi z rodziców odmawia wyrażenia zgody na paszport, można złożyć do sądu wspomniany wcześniej wniosek o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka. Złożenie wniosku o dowód osobisty nie wymaga zgody drugiego rodzica. Przepis art. 25 ust. 2 ustawy o dowodach osobistych stanowi: „W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych lub posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego wniosek składa rodzic, opiekun prawny lub kurator”. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.) Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (j. t. Dz. U. z 2018 r., poz. 1919) Ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 653 z późn. zm.) Polecamy serwis: Dziecko i prawo

Pojęcie „istotnych spraw dziecka” nie zostało w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym zdefiniowane, niemniej jednak mając na uwadze dotychczasowe orzecznictwo, istotnymi sprawami dziecka jest m.in. wyjazd za granicę, co zostało potwierdzone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 11.10.1963 r., (sygn. akt III CO 23/63).

Treść niniejszego artykuły będzie dotyczyła głównie sytuacji, w których rodzicie dziecka nie żyją wspólnie lub są silnie skonfliktowani. Będzie to miało miejsce zazwyczaj wśród osób rozwiedzionych lub par, które nie sformalizowały swojego związku. Wyjazd z dzieckiem za granicę dotyka „istotnych praw dziecka”, w związku z tym, aby móc zabrać pociechę przez jednego z rodziców, potrzebna jest zgoda drugiego, lub ewentualna zgoda sądu opiekuńczego, zastępująca decyzję drugiego rodzica. Oprócz zgody na wyjazd, aby opuścić kraj, dziecko potrzebuje dokumentu tożsamości. Zasadniczo takim dokumentem jest paszport. Jednakże, jeżeli cel wyjazdu stanowi państwo znajdujące się w granicach Wspólnoty Europejskiej, wystarczający będzie dowód osobisty. Co więcej paszport zawsze wymaga zgody obojga opiekunów, do wyrobienia dowodu z kolei wystarczy zgoda tylko jednego rodzica. Jak więc zaplanować wyjazd z dzieckiem za granicę i jakie dokumenty przygotować? Na te pytania odpowiemy poniżej. Wyjazd z dzieckiem za granicę – istotne prawa dziecka Konieczność wyrażenia zgody na wyjazd małoletniego poza granice Polski wynikają wprost z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej KRO). Zgodnie z art. 93 § 1 KRO władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Z koeli art. 97 KRO mówi, że jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie. W braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy. Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą, przedmiotowy wyjazd (choćby na krótkie wakacje) stanowi istotne sprawy dziecka. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 października 1963 r., sygn. akt III CO 23/63 „Na wyjazd za granicę małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku orzekającym rozwód powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest oświadczenie o zgodzie drugiego z rodziców, który nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej, a w razie niemożności uzyskania takiego oświadczenia – zezwolenie władzy opiekuńczej.” Należy pamiętać, że w kwestii zagranicznych wyjazdów, orzeczenie sądu w przedmiocie miejsca pobytu dziecka, nie ma żadnego znaczenia. Istotne jest tylko to czy rodzicie zachowali pełnie władzy rodzicielskiej. To że małoletni mieszka z jednym z opiekunów nie oznacza, że rodzic ten ma nieograniczoną władzę nad dzieckiem. W dalszym ciągu zagraniczny wyjazd wymaga zgody obojga rodziców. Wyjazd z dzieckiem za granicę – zgody zależą od władzy rodzicielskiej Mając powyższe na uwadze, wiemy już, że co do zasady wyjazd dziecka potrzebuje zgody obojga rodziców. Są jednak przypadki, gdy zgoda drugiego rodzica nie będzie potrzebna. Będzie tak gdy: sąd pozbawi władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców; sąd ograniczy władzę rodzicielską drugiego rodzica (bez wskazania, iż zakres jego władzy dotyczy decydowania do wyjazdach zagranicznych); sąd zawiesi władze rodzicielską drugiego rodzica; drugi z rodziców zostanie pozbawiony uprawnienia do współdecydowania o zmianie miejsca pobytu dziecka na podstawie orzeczenia sądu zagranicznego, uznanego w Polsce. Oczywiście jeżeli to wobec rodzica, który chce zabrać dziecko za granice, sąd orzekł jedno z wyżej wskazanych ograniczeń, wówczas zgoda drugiego z rodziców jest obowiązkowa. Jeżeli więc opiekun posiadający pełnie praw rodzicielskich chce wyjechać z małoletnim za granicę, a drugi z rodziców jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, bądź jego prawa rodzicielskie zostały ograniczone lub zawieszone, nie ma problemu. Zagraniczny pobyt nie wymaga zgody. Jak powinna wyglądać zgoda na wyjazd? Kwestia samej zgody nie jest unormowana przez polskiego prawodawcę. Oznacza to, że zgoda musi być wyraźna i jednoznaczna, jednakże jej forma pozostaje dowolna. Dla bezpieczeństwa procesowego, w razie ewentualnego sporu sądowego, zgoda ta powinna przybrać formę co najmniej pisemną. W treści dokumentu warto szczegółowo określić osobę dziecka, którego zgoda dotyczy. Oprócz imienia i nazwiska wskazać jego PESEL oraz numery dowodu osobistego lub paszportu. Dodatkowo warto wpisać miejsce i termin pobytu za granicą. Jeżeli jest taka możliwość, tekst dokumentu należy sporządzić również w języku do którego udaje się rodzić z małoletnim. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie zgoda poświadczona lub sporządzona przez notariusza. Jest to koszt około stu złotych. Co gdy drugi rodzić nie wyraża zgody? Przypadki, gdy rodzice dziecka są skonfliktowani nie należą do rzadkości. Dlatego też niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, kiedy to drugi z rodziców nie wyraża zgody i jest w swojej decyzji nieugięty. Wówczas jedynym rozwiązaniem jest pozostawienie sprawy do rozpatrzenia sądu opiekuńczego. O udzielenie zgody na zagraniczny wyjazd małoletniego, może wystąpić rodzic, który nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub którego władza rodzicielska nie została ograniczona lub zawieszona. Rodzic ten powinien wystąpić z wnioskiem o rozstrzygnięcie sądu o istotnych sprawach dziecka. Jeżeli sąd opiekuńczy dojdzie do przekonania, że wyjazd w żadnym stopniu nie zagraża dobru dziecka i rodziny, to wyda zgodę w zastępstwie rodzica, który odmawia wyrażenia akceptacji na opuszczenie granic kraju przez dziecko. Duże znaczenia mają przepisy obowiązujące w kraju podróży. W jednym państwie zaświadczenie o możliwości podróżowania z małoletnim będzie wymagane, w inny dokument ten nie zostanie sprawdzony. Przed wyjazdem najlepiej jest się zapoznać z uregulowaniami danego kraju. Wyjazd z dzieckiem za granicę – potrzebny paszport lub dowód osobisty Niezależnie od zgody rodziców czy sądu opiekuńczego, w każdym wypadku zagraniczny wyjazd wymaga posiadania przez małoletniego dokumentu tożsamości. Zawsze będzie to paszport, natomiast w krajach Unii Europejskiej wystarczy dowód osobisty. Paszport Do wyrobienia dziecku paszportu wymagana jest zgoda obojga opiekunów. Zgodę jednego z rodziców może zastąpić orzeczenie sądu opiekuńczego. Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie, albo jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów wraz z pisemną zgodą drugiego z rodziców lub ustanowionego przez sąd opiekuna, poświadczoną za zgodność podpisu przez organ paszportowy lub notariusza. Paszport zostanie wydany po złożeniu przez wnioskodawcę lub wnioskodawców wymaganych dokumentów, pobraniu danych biometrycznych dziecka, odebraniu odcisków palców (za wyjątkiem dzieci do 12 roku życia) oraz wniesieniu należnej opłaty. Podpis dziecka na wniosku jest wymagany, jeżeli ukończyło ono 13 lat. Wniosek o wydanie dokumentu można złożyć w dowolnym punkcie paszportowym w kraju. Za granicą – u konsula, bez względu na miejsce zameldowania. Dziecko musi być obecne przy składaniu wniosku o wydanie paszportu. Wyjątek stanowią małoletni do 5 roku życia – ich obecność nie jest wymagana. Odbioru paszportu dla dziecka może dokonać jeden z rodziców lub opiekunów prawnych, bez obecności dziecka. Dowód osobisty Do wyrobienia dowodu osobistego dla małoletniego nie jest wymagana zgoda obojga rodziców. Wystarczy, iż wniosek złoży jeden z rodziców, opiekun prawny lub kurator. Dokument ten można uzyskać składając wniosek osobiście w urzędzie gminy lub za pomocą platformy internetowej ePUAP. Dowód osobisty dziecka, które ma mniej niż 5 lat jest ważny 5 lat. Dowód wyrobiony dla dziecka, które ukończyło 6 rok życia ważny jest 10 lat. Składając wniosek fizycznie w urzędzie, rodzic powinien mieć przy sobie swój dowód osobisty lub paszport, a także zdjęcie dziecka. Wyrobienie dowodu jest bezpłatne. Na dokumenty, zasadniczo, trzeba czekać do 30 dni. Podstawa prawna: ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( z 2020 r. poz. 1359). ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych ( z 2020 r. poz. 617). ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych ( z 2020 r. poz. 332).

Zgoda na wyjazd za granicę na pobyt stały dziecka wraz z jednym z rodziców. Zgodnie z treścią art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.) – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania (§ 1). Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają

Rodzice zwykle nie wiedzą, jakie kroki powinni podjąć, aby zgodnie z prawem przekroczyć z dzieckiem granicę. Ich niewiedza może być przyczyną nieporozumień, a nawet zatrzymania małoletniego przez służby graniczne. Z istoty władzy rodzicielskiej wynika zasada jej wspólnego, dwuosobowego wykonywania przez oboje rodziców. Zasadę te wyraża art. 97. kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Stanowi on, że w sprawach istotnych dla dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, a w przypadku braku porozumienia, rozstrzyga sąd opiekuńczy: Art. 97. KODEKSU RODZINNEGO I OPIEKUŃCZEGO § 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. § 2. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.” W sprawach mniej istotnych dla dziecka każde z rodziców podejmuje samodzielne decyzje. Jednak polskie sądy w swoim orzecznictwie, wyjazd dziecka za granicę (pobyty stały i czasowy nawet w celu spędzenia wakacji) zaliczyły do kategorii spraw istotnych: W postanowieniu z r. sygn. akt III CRN 19/85 Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że: „Wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego.” W świetle art. 97 § 2 KRIO jeden z rodziców może wyjechać z dzieckiem za granicę bez zgody drugiego, tylko w sytuacji, gdy: – Drugi rodzic został pozbawiony władzy rodzicielskiej nad dzieckiem na podstawie postanowienia sądu polskiego. – Władza rodzicielska drugiego rodzica została zawieszona na mocy postanowienie sądu polskiego. – Drugi rodzic ma ograniczoną władzę rodzicielską nad dzieckiem. Na przykład ograniczenie władzy rodzicielskiej w postaci pozbawienia możliwości współdecydowania o istotnych sprawach dziecka. – Drugi rodzic został pozbawiony uprawnienia do współdecydowania o zmianie miejsca pobytu dziecka na podstawie orzeczenia sądu zagranicznego, uznanego w Polsce. W przypadku braku porozumienia i zgody na wyjazd obojga rodziców potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego: Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia r. w sprawie III CZP 69/71: „Na wyjazd za granicę na pobyt stały małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego, jeżeli drugi z rodziców, któremu powierzono nadzór nad wychowaniem dziecka, nie złożył oświadczenia wyrażającego zgodę na wyjazd dziecka.” O udzielenie zgody na wyjazd przez sąd opiekuńczy może wystąpić rodzic, który nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub jego władza nie została zawieszona. W Polsce nie ma konieczności wyrażenia zgody na wyjazd dziecka przez konkretny formularz. Można więc wyrazić zgodę w dowolnej formie. Jednak ze względów dowodowych w ewentualnym postępowaniu o powrót dziecka (opartym na Konwencji haskiej) wskazane jest posiadanie deklaracji w formie pisemnej. Sporządzeniem takiej zgody może zająć się osoba świadcząca usługi w zakresie pomocy prawnej. Pozwoli to uniknąć problemów związanych z bezprawnym wywiezieniem dziecka za granicę. W związku z trwającymi feriami i co za tym idzie podróżami poza granicę kraju, Straż Graniczna przypomniała o podstawowych zasadach, które umożliwią bezstresowy wylot na wypoczynek. Przede wszystkim należy sprawdzić, czy dziecko ma jeden z dokumentów upoważniających do przekroczenia granicy Polski. Warto też zadbać o ubezpieczenie.

Artykuł omawia zagadnienia związane z udzieleniem zgody na wyjazd niepełnoletniego dziecka za granicę z jednym z rodziców albo pod opieką innej osoby dorosłej (osoba trzecia). W pierwszej części artykułu znajduje się odpowiedź na pytanie : Czy w celu niniejszego wyjazdu zawsze jest potrzebna zgoda jednego lub obojga rodziców? Regulacja prawna W artykule 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRO) ustawodawca wyjaśnił, że jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, wówczas każde z nich wykonuje ją samodzielnie, ale w istotnych sprawach dziecka rodzice podejmują wspólne decyzje. W sprawach spornych każde z rodziców może zwrócić się do sądu rejonowego – wydział rodzinny i nieletnich z wnioskiem o rozstrzygnięcie w istotnej sprawie dziecka (np. wydanie zgody na wyjazd za granicę na wypoczynek lub w celu leczenia). Niniejsze decyzje podejmują wspólnie rodzice pozostający w związku małżeńskim oraz będący po rozwodzie czy w orzeczonej separacji przez sąd. Tak będzie w przypadku, gdy oboje rodzice żyją i żadnego z nich sąd nie pozbawił władzy rodzicielskiej. Wyjątek stanowi : – brak ustalenia ojcostwa dziecka, – śmierć ojca dziecka, – zawieszenie jednemu z rodziców władzy rodzicielskiej, – ograniczenie jednemu z rodziców władzy rodzicielskiej które nie obejmuje spraw związanych z podejmowaniem decyzji w zakresie wyjazdów zagranicznych dziecka. Przykład: Postanowienie Sądu Rejonowego w Bielsku – Podlaskim z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie o ograniczenie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem , sygn. akt III Nsm 486/14 Sąd postanowił : I. Powierzyć wnioskodawczyni M. K. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. W., urodzonym (…) w B. (akt urodzenia numer (…)) z jednoczesnym ograniczeniem władzy rodzicielskiej uczestnikowi postępowania K. W. do prawa współdecydowania w kwestiach dotyczących stanu zdrowia i wyboru kierunku edukacji;” Z treści Postanowienia wynika, że sąd nie przyznał uczestnikowi postępowania prawa do podejmowania decyzji o wyjeździe jego małoletniego syna za granicę np. na wakacje. W tej sytuacji matka dziecka sama decyduje o jego ewentualnym wyjeździe. Zgoda ojca dziecka nie jest jej tutaj potrzebna. Pogląd Sądu Najwyższego W literaturze i orzecznictwie przyjęto, „(-) że do istotnych spraw dziecka należą sprawy dotyczące: miejsca pobytu dziecka, (-) sposobu spędzania wakacji, w tym w szczególności wyjazdu za granicę, (-)”. [1] W wyroku z dnia 6 marca 1985 r. w sprawie o sygn. III CRN 19/85 Sąd Najwyższy stwierdził: „Wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka, wymaga zgody obojga rodziców wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody – orzeczenia sądu opiekuńczego” . [2] Pisemna zgoda na wyjazd Jeżeli jedno z rodziców planuje wyjechać z dzieckiem za granicę, wówczas musi uzyskać zgodę na tenże wyjazd od drugiego z rodziców. W przypadku, gdy dziecko ma wyjechać za granicę pod opieką wskazanej osoby dorosłej np. członka rodziny, wówczas oboje rodzice dziecka muszą udzielić takiej zgody. … potwierdzona u notariusza Zgoda rodzica/ rodziców na zagraniczny wyjazd dziecka powinna mieć formę pisemną. Podpis/podpisy rodzica /rodziców powinny być złożone w obecności notariusza. Powyższe ma na celu zabezpieczenie się przed ewentualną zmianą decyzji w sprawie wyjazdu lub posądzeniem o jego uprowadzenie. W zależności od tego, czy dziecko wyjeżdża za granicę pod opieką drugiego z rodziców, czy z inną osobą dorosłą zgoda na czasowy wyjazd dziecka za granicę powinna zawierać: miejsce oraz datę jej sporządzenia, oznaczenie rodzica lub rodziców dziecka (imię, nazwisko, PESEL), tytuł oświadczenia: Zgoda na wyjazd małoletniego dziecka za granicę pod opieką drugiego z rodziców / pod opieką osoby trzeciej, treść oświadczenia, podpis rodzica/ rodziców dziecka złożony w obecności notariusza, potwierdzenie przez notariusza autentyczności podpisu/podpisów (klauzula notarialna) załącznik: skrócony odpis aktu urodzenia dziecka. Przykładowa treść oświadczenia: 1) jednego z rodziców dziecka Niniejszym wyrażam zgodę na wyjazd małoletniej ……………… (imię, nazwisko PESEL, nr paszportu ) w dniu ………. r. do ………… pod opieką jej matki …………………..(imię, nazwisko, PESEL nr dowodu osobistego lub paszportu). Powrót nastąpi dnia ……….. r. Na czas wyjazdu matka dziecka może podejmować wszelkie decyzje dotyczące dziecka. 2) obojga rodziców Niniejszym wyrażamy zgodę na wyjazd małoletniej ……………….. (imię , nazwisko, PESEL, nr paszportu ) w dniu ………… r. do ………………… pod opieką ………………………………… (imię, nazwisko, PESEL, nr dowodu osobistego lub paszportu, adres), która dla dziecka jest ………. Powrót nastąpi dnia ………. r. Na czas wyjazdu osoba, pod której opieką znajduje się dziecko, może podejmować wszelkie decyzje dotyczące dziecka. Koszt notarialnego poświadczenia podpisu pod zgodą na wyjazd dziecka za granicę wynosi 20 zł netto (par. 13 pkt 1 lit. b Rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. U. z 2013 r. poz. 237 ). Niniejsza zgoda powinna zostać przetłumaczona przez tłumacza przysięgłego na język kraju docelowego. Jest ona wymagana przy wyjeździe za granicę oraz powrocie do Polski . Podstawa prawna: – art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Objaśnienie: [1] Ignaczewski J., Kodeks rodzinny i opiekuńczy Komentarz, Warszawa 2010, s. 573 [2] Tamże, s. 574 Stan prawny na 22 sierpnia 2017 roku Wanda Książek – współpracownik Portalu

CfvM. 232 411 32 464 482 81 295 498 58